We hebben een rijke oogst bij de tiende editie van de Philip Bloemendal Prijs. Een hoog niveau met een recordaantal kandidaten, 28. Heel divers. Zowel wat betreft persoonlijke achtergrond en sekse, als wat betreft medium. Radio, televisie, online. Landelijk, regionaal en zelfs lokaal. Vanzelfsprekend met verschil in kwaliteit, maar zonder uitzondering professioneel, ambitieus, geëngageerd.
Het zijn representanten van de generatie millennials en generatie Z, zij die de eerste online generatie vormen. Kinderen van de digitale revolutie. Ze zijn ongeveer even oud als het internet en hebben van jongs af aan leren leven met video en massacommunicatie. Ze zijn er aan gewend dat camera’s en smartphones hun leven vastleggen. Communicatie langs digitale weg is een levensbehoefte.
Dat is goed te zien aan het ingezonden werk. Ze bewegen zich heel natuurlijk en zelfverzekerd voor de lens. Ze hanteren camera en microfoon zoals voorgaande generaties pen en blocnote. Het heeft een generatie mediaprofessionals opgeleverd die met schijnbaar gemak massacommunicatie bedrijft, en daarnaast geen onderwerp of autoriteit schuwt. Ze overstijgen de categorie influencers en vloggers die het world wide web ook heeft voortgebracht door hun professionaliteit en belangstelling voor maatschappelijke inhoud en de medemensen.
Twee jaar geleden viel het de jury op dat er onder de inzendingen ongepolijst talent zat dat zich online met lef manifesteert, maar dat in een aantal gevallen nog de elementaire vakbekwaamheid ontbeert. Nog aan het verkennen is hoe je een verhaal vertelt dat impact heeft. Die waarneming leidde tot de hartenkreet gericht aan directies en hoofdredacteuren:
Investeer in opleiding en geef talent een kans in weerwil van de druk van kijk-en luistercijfers en budgetbeperkingen.
BNNVARA is jarenlang de meest opvallende uitzondering met inmiddels een traditie in het opleiden van talent en het verkennen van nieuwe wegen. Wat dit jaar aangenaam opvalt is NOS Stories. We ontvingen maar liefst vier inzendingen van deze broedplaats van de NOS. Van een hoog niveau.
Prioriteer je professionaliteit, of originaliteit? Het resultaat of het groeipotentieel? Taal en mediumgebruik of de verrassing? Conventies versus eigenwijsheid? Dat zijn de vragen waarmee de jury zich geconfronteerd zag bij de selectie van de genomineerden. Twee criteria zijn dominant geweest in het oordeel van de jury om tot nominatie te komen en om te bepalen wie in 2020 de prijs gaat krijgen:
De jury meent te zien dat Sosha Duysker, Sid van der Linden en Ruben Leter zich onderscheiden door dat extra wat ze hebben ten opzichte van veel professionals, dat net iets meer de aandacht trekt bij de kijker/luisteraar. Dat je charme zou kunnen noemen, of overtuigingskracht. Die magische mix van persoonlijkheid en engagement.
Ruben Leter had geduchte concurrentie in zijn genre, van andere jonge televisieverslaggevers. Ondanks het strakke format van RTL Nieuws laat Ruben toch net iets meer van zichzelf zien. Niet nadrukkelijk, maar vanzelfsprekend. Hij was stagiair en is nu producer van Erik Mouthaan op de redactie van RTL in de VS. Daar ontwikkelt hij een geheel eigen stijl van verslag doen. Ruben oogt ontspannen, toont zich belangstellend in wat hij tegenkomt in de Amerikaanse samenleving en de politiek. Met een twinkeling in zijn ogen en op zijn gemak vertelt Ruben wat er aan de hand is in dat wonderlijke grote machtige land aan de andere kant van de Atlantische Oceaan. Hij weet goed hoe je als verslaggever de grote maatschappelijke thema’s personifieert. Hij kiest voor de menselijke maat, de identificatie, zodat de kijker in Nederland er toch iets van kan begrijpen, in plaats van Amerika neer te zetten als een rariteitenkabinet met obscure types en paradijsvogels. Hij presenteert helder en geloofwaardig, zonder zichzelf een overdreven autoriteit aan te meten. Hij neemt je mee in zijn verwondering en laat het oordeel aan de kijker. Zijn chef schreef bij zijn aanmelding: ‘Qua motoriek, mimiek en woorden kan de kijker zich aan hem spiegelen. Ruben is ontwapenend.’ Dat is de jury van harte met hem eens.
Sid van der Linden stuurde een showreel waarin hij zich voorstelt aan de jury van de Bloemendal Prijs. Hij afficheert zichzelf als iemand die het vak van nieuwslezer heel serieus benadert, met de focus op zo effectief mogelijk communiceren. Hij wil goed en feitelijk informeren. Vorm en presentatie zijn dienend aan de doelgroep. Bij Sid zit geen ego in de weg, de boodschap staat voorop. Je zou kunnen zeggen dat Sid met zijn ambachtelijke aanpak en afgewogen vormkeuzes, van alle kandidaten het beste in de schoenen van de naamgever van deze prijs staat. Sid werkte als verslaggever bij Omroep Brabant. Binnen de NOS werd hij bij een interne zoektocht naar nieuwe stemmen gescout voor zijn rol als nieuwslezer. Hij heeft een snelle ontwikkeling doorgemaakt. Van nieuwslezer in de nacht naar bulletins overdag op NPO Radio1, daarna het krantenoverzicht bij Met Het Oog op Morgen, en nu ook te horen op de radiozenders voor jongeren 3FM en FunX. Sid heeft een warme radiostem en gebruikt die stem goed. Jongeren spreekt hij net weer iets anders toe dan het oudere publiek van Radio 1. Hij heeft alles in huis wat je verwacht van een geloofwaardige betrouwbare nieuwslezer. Als luisteraar ga je er blindelings vanuit dat het helemaal klopt wat Sid je aan het vertellen is.
Sosha Duysker werkt voor het Klokhuis en Zap Live. Ze heeft dit jaar het gala van het Nederlands Filmfestival gepresenteerd met de uitreiking van de Gouden Kalveren. De video, gemaakt voor haar eigen Instagram met een betoog om te stoppen met de traditie van Zwarte Piet, was een getuigenis die indruk maakt. Door de persoonlijke inzet, maar ook door de goed opgebouwde argumentatie. Eén van de juryleden verwoordde het als volgt: ‘Een vrouw met een mening. Die van het scherm spat. Ze formuleert genuanceerd en rustig. Dat is wat we nodig hebben in deze tijd. Er wordt van de linker-en-rechter flanken ontzettend veel geroeptoeterd, waardoor de polarisatie toeneemt. Mijn indruk is dat Sosha niet alleen iets wil vertellen, maar ook wil luisteren. Daarmee zou ze een groot opiniemaker kunnen worden.’
Sosha verbindt zich moeiteloos met de doelgroep. De kinderen die naar Zapp, kijken, de generatiegenoten van FunX, maar ook een volle zaal met vertegenwoordigers van de filmwereld. De presentatie van het gala van de Gouden Kalveren deed ze zo ontspannen en met een grote glimlach, dat het bewonderende reacties opriep bij juryleden die zelf ook weleens voor een grote zaal staan. Geen publiek zo moeilijk als één dat uit professionals bestaat, maar Sosha trekt er zich niets van aan en maakt de verbinding met de zaal én de huiskamer.